Trong hoạt động kho bãi, quy trình vận hành xe nâng đúng kỹ thuật đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn và nâng cao hiệu quả làm việc. Vinaboss sẽ hướng dẫn chi tiết các quy định và các bước vận hành xe nâng chuẩn an toàn trước, trong và sau khi sử dụng.
Quy định về người điều khiển, vận hành xe nâng
Để đảm bảo an toàn trong quá trình làm việc, quy định về người điều khiển và vận hành xe nâng cần được tuân thủ nghiêm ngặt, từ yêu cầu đối với người lái đến cách thức sử dụng xe đúng kỹ thuật.
Quy định về người điều khiển
- Người vận hành xe nâng phải đủ điều kiện sức khỏe, không mắc các bệnh ảnh hưởng đến khả năng điều khiển thiết bị.
- Đồng thời cần có chứng chỉ vận hành xe nâng còn hiệu lực, đã được huấn luyện an toàn lao động nhóm 3 và có thẻ an toàn hợp lệ.
- Trong quá trình làm việc, người lái phải trang bị đầy đủ bảo hộ lao động và tuân thủ nghiêm các quy định ATLĐ tại nơi làm việc.
Quy định về vận hành xe nâng
Xe nâng chỉ được phép đưa vào sử dụng khi đã kiểm định an toàn kỹ thuật và còn giấy chứng nhận hợp lệ theo quy định.
Trước khi vận hành, cần kiểm tra để bảo đảm các bộ phận và cơ cấu của xe hoạt động ổn định, không có dấu hiệu hư hỏng. Người sử dụng không được tự ý lắp thêm đối trọng hoặc thay đổi càng nâng nếu không có hướng dẫn và chấp thuận từ nhà sản xuất.
Bên cạnh đó, việc bảo trì, bảo dưỡng định kỳ đúng quy trình là yêu cầu bắt buộc nhằm duy trì hiệu suất và đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng.
Quy trình đối với xe nâng được sử dụng
Quy trình sử dụng xe nâng cần được thực hiện theo từng bước rõ ràng, từ kiểm tra ban đầu đến dừng đỗ, nhằm đảm bảo an toàn lao động và tuân thủ quy định hiện hành. Người vận hành phải có chứng chỉ hợp lệ và thực hiện đúng hướng dẫn kỹ thuật để hạn chế rủi ro trong quá trình làm việc.
Kiểm tra trước khi vận hành
Trước khi khởi động, cần kiểm tra tổng thể xe nâng như lốp, càng nâng, phanh, đèn, còi, gương và mức nhiên liệu hoặc pin. Điều chỉnh ghế ngồi, thắt dây an toàn, đưa các cần điều khiển về vị trí trung gian và đảm bảo xe đã được kiểm định an toàn còn hiệu lực.
Khởi động xe nâng
Kéo phanh tay, đặt cần nâng hạ ở vị trí an toàn, cắm chìa khóa và khởi động đúng thao tác. Không đề máy quá lâu, đồng thời quan sát các đèn báo và âm thanh để chắc chắn hệ thống hoạt động ổn định trước khi di chuyển.
Vận hành và nâng hàng
Khi di chuyển, vào số và tăng tốc nhẹ nhàng, giữ tốc độ phù hợp trong kho xưởng. Nâng hàng ở độ cao an toàn, nghiêng khung nâng hợp lý và luôn quan sát xung quanh. Tuyệt đối không nâng quá tải, không chở người và giữ khoảng cách an toàn với người đi bộ.
Dừng và đỗ xe an toàn
Sau khi làm việc, hạ càng nâng sát mặt đất, kéo phanh tay, tắt máy và rút chìa khóa. Xe cần được đỗ tại vị trí bằng phẳng, đúng khu vực quy định và ghi nhận thời gian vận hành để phục vụ bảo dưỡng định kỳ.
Quy trình vận hành xe nâng chi tiết từ A - Z
Dưới đây là quy trình vận hành xe nâng chi tiết từ A–Z, gồm các bước cần thực hiện trước, trong và sau khi vận hành để đảm bảo an toàn và đúng kỹ thuật.
Giai đoạn 1: Trước khi vận hành xe nâng
Trước khi vận hành xe nâng, cần thực hiện đầy đủ các bước kiểm tra và chuẩn bị để đảm bảo an toàn cho người vận hành và thiết bị.
- Vệ sinh xe nâng, đặc biệt là sàn và các cơ cấu điều khiển, nhằm tránh trơn trượt hoặc cản trở thao tác khi vận hành.
- Kiểm tra toàn bộ hệ thống phanh, cơ cấu nâng hạ và áp suất lốp; nếu phát hiện hư hỏng hay bất thường, phải báo cáo ngay cho cấp quản lý trước khi vận hành.
- Kiểm tra và bổ sung nước làm mát, dầu động cơ và dầu thủy lực; đồng thời phát hiện rò rỉ để khắc phục kịp thời.
- Vệ sinh và kiểm tra lọc gió động cơ, đảm bảo thiết bị vận hành ổn định và hiệu suất tối ưu.
- Ngồi vào ghế, thắt dây an toàn, kéo phanh tay và đưa cần điều khiển về vị trí trung gian trước khi bật máy.
- Cắm chìa khóa vào ổ, vặn sang vị trí “ST” để khởi động, không giữ quá 10 giây để tránh hư hỏng hệ thống.
- Trước khi di chuyển, bấm còi cảnh báo xung quanh để thông báo cho mọi người và đảm bảo an toàn khi vận hành.
Giai đoạn 2: Trong khi vận hành xe nâng
Trong quá trình vận hành xe nâng, tuân thủ các quy tắc an toàn là điều tối quan trọng để bảo vệ người vận hành, hàng hóa và thiết bị, đồng thời tránh các tai nạn không đáng có.
- Người và tải trọng: Tuyệt đối không cho người ngồi trên xe nâng hoặc trên càng nâng khi đang di chuyển hàng hóa.
- Vị trí tải: Khi di chuyển, nên giữ tải sát mặt sàn. Khi đi lên hoặc xuống dốc, nâng cơ cấu vừa đủ để tránh va chạm với bờ dốc hoặc vật cản.
- Quan sát và cảnh báo: Vận hành trong điều kiện đủ ánh sáng, luôn tập trung quan sát hướng lái. Bấm còi khi qua khu vực giao nhau, khúc cua hoặc nơi tầm nhìn bị hạn chế.
- Tốc độ di chuyển: Chạy xe với tốc độ phù hợp, tránh dừng hay quẹo gấp, đặc biệt khi chở tải. Giảm tốc độ trên đường trơn, dốc hoặc địa hình không bằng phẳng.
- Tầm nhìn và phương hướng: Khi tải che khuất tầm nhìn, lái lùi, nhưng đảm bảo tải luôn hướng lên khi đi trên dốc. Chú ý vật cản trên cao khi đi qua cửa, cổng hoặc cầu thang.
- Kiểm soát tải trọng: Không nâng vượt quá tải trọng cho phép, tuân thủ đồ thị tải trọng. Hàng hóa phải được cố định chắc chắn, không xê dịch khi nâng hạ hoặc di chuyển.
- An toàn xung quanh: Không để người đi qua dưới càng nâng hoặc khu vực nguy hiểm khi xe đang vận hành.
- Sàn và nền: Kiểm tra chắc chắn các tấm lót hoặc tấm nối trước khi di chuyển xe qua, đảm bảo chúng chịu được tải. Khi đưa xe vào thùng xe tải hoặc container, khóa phanh tay và cố định bánh xe bằng nêm.
- Thao tác nâng hạ: Không nâng hàng khi khung nâng nghiêng về phía trước. Tránh thực hiện đồng thời thao tác nâng và di chuyển cùng lúc.
Giai đoạn 3: Sau khi vận hành xe nâng
Trước khi kết thúc ca làm việc, người vận hành cần thực hiện đầy đủ các bước dừng, bảo dưỡng và ghi nhận hoạt động để đảm bảo an toàn, bảo trì thiết bị và chuẩn bị cho ca tiếp theo.
- Đỗ xe đúng vị trí: Hạ càng nâng xuống sát mặt sàn, gài thắng tay và tắt máy, sau đó rút chìa khóa để đảm bảo xe không tự di chuyển.
- Vệ sinh thiết bị: Lau chùi sạch sẽ xe nâng, đặc biệt là sàn, cần điều khiển và các bộ phận hay tiếp xúc, chuẩn bị bàn giao cho ca tiếp theo.
- Ghi nhật ký vận hành: Cập nhật số giờ hoạt động của xe trong ca, đồng thời ghi nhận các hư hỏng, sự cố hoặc đề xuất cần bảo trì, sửa chữa.
- Bàn giao ca: Chuyển chìa khóa và sổ nhật ký cho người vận hành tiếp theo, đảm bảo thông tin và tình trạng xe được truyền đạt đầy đủ.
Lưu ý quan trọng khi vận hành xe nâng an toàn
Khi vận hành xe nâng, việc tuân thủ an toàn là ưu tiên hàng đầu. Người vận hành cần có chứng chỉ hợp lệ, quan sát xung quanh liên tục và đảm bảo thiết bị luôn trong trạng thái hoạt động tốt. Các hướng dẫn này dựa trên tiêu chuẩn an toàn tại Việt Nam.
- Trước khi vận hành, người lái cần kiểm tra toàn bộ lốp xe, phanh, càng nâng, nhiên liệu hoặc pin, đèn và còi. Đồng thời thắt dây an toàn và điều chỉnh ghế ngồi thoải mái. Không vận hành khi mệt mỏi, sử dụng chất kích thích hoặc khi phát hiện hư hỏng; cần báo cáo ngay cho cấp quản lý.
- Khi di chuyển trong kho, giữ tốc độ chậm dưới 10 km/h, nâng hàng vừa đủ (20–40 cm) và nghiêng khung nâng về sau. Luôn quan sát xung quanh, giữ khoảng cách an toàn với người đi bộ và vật cản. Không nâng quá tải trọng, không chở người và tránh cua gấp, phanh đột ngột hoặc di chuyển trên dốc nghiêng.
- Khi kết thúc ca làm việc, hạ càng nâng sát mặt đất, kéo phanh tay và tắt máy. Đỗ xe ở vị trí bằng phẳng, không cản trở lối đi. Thực hiện bảo dưỡng định kỳ, kiểm định xe theo quy định pháp luật. Khi tầm nhìn bị che khuất hoặc di chuyển tải nặng, sử dụng người hỗ trợ để đảm bảo an toàn.
Tuân thủ quy trình vận hành xe nâng an toàn giúp giảm tai nạn và nâng cao hiệu quả làm việc. Vinaboss cung cấp xe nâng bán và cho thuê chất lượng, hỗ trợ doanh nghiệp vận hành an toàn, đúng kỹ thuật.