Việc kiểm định xe nâng là bước quan trọng để đảm bảo an toàn vận hành, kéo dài tuổi thọ thiết bị và tuân thủ quy định pháp luật. Bài viết từ Vinaboss sẽ hướng dẫn chi tiết về quy trình, chi phí và tiêu chuẩn kiểm định xe nâng mới nhất 2026, cùng các lưu ý quan trọng và gợi ý những đơn vị kiểm định uy tín, giúp doanh nghiệp vận hành xe nâng an toàn và hiệu quả.
1. Tại sao nên kiểm định xe nâng
Kiểm định xe nâng là bắt buộc và cực kỳ quan trọng vì đảm bảo an toàn lao động, tuân thủ pháp luật, giảm chi phí sửa chữa, kéo dài tuổi thọ thiết bị và nâng cao hiệu suất vận hành.
Lợi ích chính
- An toàn: Phát hiện kịp thời các nguy cơ tiềm ẩn như phanh hỏng, lật xe hay rơi tải, bảo vệ tính mạng con người và tài sản.
- Pháp lý: Tuân thủ Thông tư 36/2019/TT-BLĐTBXH của Bộ LĐTBXH và Luật An toàn vệ sinh lao động, cung cấp bằng chứng pháp lý khi có sự cố, đồng thời là điều kiện để được chi trả bảo hiểm.
- Kinh tế: Tiết kiệm chi phí sửa chữa lớn nhờ phát hiện và khắc phục các lỗi kỹ thuật nhỏ trước khi gây hư hỏng nghiêm trọng.
- Hiệu suất: Kéo dài tuổi thọ thiết bị, giảm thời gian chết, tối ưu hóa năng suất vận hành.
- Uy tín: Nâng cao hình ảnh và trách nhiệm của doanh nghiệp trong mắt đối tác và khách hàng.
Ngược lại, không kiểm định dẫn đến nguy cơ tai nạn lao động cao, thiệt hại về người và tài sản, bị xử phạt hành chính hoặc đình chỉ hoạt động, đồng thời doanh nghiệp phải chịu hoàn toàn trách nhiệm pháp lý và bồi thường thiệt hại khi xảy ra sự cố.
2. Khi nào thì nên kiểm định xe nâng
Kiểm định xe nâng cần được thực hiện lần đầu ngay khi thiết bị được đưa vào sử dụng, áp dụng cho tất cả xe từ 1 tấn trở lên, nhằm đảm bảo toàn bộ hệ thống phanh, thủy lực, cột nâng và các bộ phận quan trọng khác hoạt động an toàn trước khi vận hành.
Định kỳ kiểm định được quy định rõ ràng theo QCVN 25:2015/BLĐTBXH, với tần suất 2 năm/lần cho các xe có tuổi đời dưới 10 năm và hoạt động trong điều kiện bình thường, trong khi các xe trên 10 năm tuổi hoặc vận hành trong môi trường khắc nghiệt, ăn mòn, nhiệt độ cao hoặc sau khi trải qua sửa chữa lớn cần kiểm định mỗi năm một lần để đảm bảo an toàn tối đa.
Ngoài ra, kiểm định cũng cần thực hiện ngay sau sự cố, như tai nạn, hỏng hóc hoặc thay đổi cấu trúc xe, để tránh nguy cơ tai nạn, giảm thiểu hư hỏng và tuân thủ quy định pháp luật, đặc biệt với các dòng xe nâng điện hoặc diesel từ các thương hiệu như Hangcha và Toyota.
3. Chi phí kiểm định xe nâng hiện nay là bao nhiêu
Chi phí kiểm định xe nâng là yếu tố doanh nghiệp cần nắm rõ trước khi thực hiện, giúp dự trù ngân sách và đảm bảo tuân thủ pháp luật; mức phí hiện nay dao động từ khoảng 1.200.000 VNĐ cho xe dưới 3 tấn đến 2.500.000 VNĐ cho xe trên 15 tấn, chưa bao gồm lệ phí cấp giấy chứng nhận và tem kiểm định
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Lưu ý quan trọng:
- Chi phí riêng: Ngoài phí kiểm định, doanh nghiệp còn phải thanh toán lệ phí cấp giấy chứng nhận (~50.000 - 100.000 VNĐ) và tem kiểm định (~50.000 VNĐ).
- Thông tư áp dụng: Các mức phí tham khảo được cập nhật năm 2025, áp dụng theo Thông tư 12/2021/TT-BGTVT (Bộ GTVT) và 41/2016/TT-BLĐTBXH (Bộ LĐTBXH).
- Báo giá chính thức: Do giá có thể khác nhau giữa các đơn vị kiểm định, nên liên hệ trực tiếp trung tâm uy tín để nhận báo giá chi tiết và cập nhật nhất.
4. Các tiêu chuẩn kiểm định xe nâng chuẩn nhất hiện nay
Hiện nay, các tiêu chuẩn và quy chuẩn kiểm định xe nâng tại Việt Nam được áp dụng nhằm đảm bảo an toàn lao động, hiệu suất vận hành và tuân thủ pháp luật, bao gồm:
QCVN 25:2015/BLĐTBXH: Quy chuẩn về an toàn lao động cho xe nâng động cơ từ 1 tấn trở lên, tập trung kiểm tra hệ thống phanh, cột nâng, thủy lực và các bộ phận vận hành.
QCVN 22:2010/BGTVT: Quy chuẩn về chế tạo và thiết bị tháo dỡ, áp dụng cho các xe nâng chuyên dụng và thiết bị nâng hạ công nghiệp.
QCVN 13:2011/BGTVT: Quy chuẩn dành cho xe máy chuyên dùng, bao gồm các loại xe nâng đặc thù, xe nâng người và các thiết bị cơ giới trong kho bãi.
QTKĐ 17:2016/BLĐTBXH: Hướng dẫn quy trình kiểm định kỹ thuật an toàn xe nâng, từ bước kiểm tra tổng thể, thử tải đến lập biên bản kiểm định.
Các TCVN liên quan:
- TCVN 4244:2005: Tiêu chuẩn thiết kế và chế tạo xe nâng, đảm bảo kết cấu an toàn.
- TCVN 4755:1989: Tiêu chuẩn về hệ thống thủy lực, đảm bảo vận hành chính xác và ổn định.
- TCVN 5207:1990: Tiêu chuẩn đối với cẩu container, áp dụng cho xe nâng và thiết bị nâng hạ nặng.
- TCVN 5179:1990: Tiêu chuẩn cho xe nâng động cơ, kiểm soát các thông số kỹ thuật cơ bản.
- TCVN 7772:2007: Phân loại thiết bị nâng hạ, giúp xác định loại xe nâng và phạm vi kiểm định phù hợp.
5. Quy trình kiểm định xe nâng chi tiết từ A - Z
Vinaboss giới thiệu quy trình kiểm định xe nâng từ A-Z, từ kiểm tra hồ sơ, đánh giá kỹ thuật, thử không tải và thử tải tĩnh/động đến lập biên bản cấp giấy, giúp doanh nghiệp vận hành an toàn và tuân thủ pháp luật.
5.1 Bước 1: Kiểm Tra Hồ Sơ
Theo QTKĐ 17:2016/BLĐTBXH và QCVN 25:2015/BLĐTBXH, nhằm xác minh nguồn gốc, tình trạng pháp lý và lịch sử vận hành của xe.
Hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm lý lịch thiết bị, thông số kỹ thuật, hướng dẫn vận hành/bảo dưỡng, giấy chứng nhận hợp quy hoặc kiểm định lần trước, nhật ký vận hành, bảo dưỡng, và nếu xe đã sửa chữa lớn, bổ sung hồ sơ cải tạo, biên bản nghiệm thu và kiểm tra cơ quan chức năng.
Kiểm định viên rà soát hồ sơ tại chỗ, ghi nhận thiếu sót và xác nhận thông tin khớp với thực tế trước khi chuyển sang bước kiểm tra ngoại quan.
5.2 Bước 2: Kiểm Tra Ngoại Quan Và Kỹ Thuật
Theo QCVN 25:2015/BLĐTBXH và QTKĐ 17:2016/BLĐTBXH đánh giá trực quan toàn bộ cấu tạo xe nâng để phát hiện hư hỏng, biến dạng hay han gỉ trước khi thử vận hành.
Kiểm tra bao gồm nhãn mác, mã hiệu, số khung/máy, tải trọng định mức, hướng dẫn an toàn; khung xe, thân vỏ, sàn, đối trọng; cơ cấu nâng hạ như cột, càng và xích; hệ thống thủy lực và đường ống; bánh xe, cầu xe và hệ thống phanh sơ bộ.
Việc kiểm tra nên thực hiện tại vị trí thoáng đãng, ánh sáng đầy đủ, ghi nhận mọi khiếm khuyết để chuyển sang bước thử không tải, áp dụng cho các dòng xe nâng điện/diesel
5.3 Bước 3: Thử Không Tải
Theo QCVN 25:2015/BLĐTBXH được thực hiện bằng cách vận hành xe khi chưa chở hàng để kiểm tra độ ổn định của mọi chức năng.
Kỹ thuật viên khởi động động cơ, quan sát tiếng ồn, độ rung và hệ thống làm mát, sau đó cho xe chạy tiến – lùi – đánh lái để đánh giá truyền động và lái. Cơ cấu nâng hạ cũng được thử ở nhiều vị trí nhằm kiểm tra tốc độ, độ nghiêng và khả năng giữ tải.
Đồng thời, phanh chân, phanh tay và các thiết bị an toàn như van thủy lực, còi, đèn báo phải hoạt động bình thường. Xe đạt yêu cầu khi không có rò rỉ dầu, rung lắc mạnh hay tiếng kêu lạ, đảm bảo tiêu chuẩn TCVN 5179:1990 trước khi chuyển sang bước thử tải.
5.4 Bước 4: Thử Tải Tĩnh/Động
Là công đoạn quan trọng nhất trong kiểm định, nhằm đánh giá khả năng chịu lực và độ ổn định của xe nâng khi làm việc thực tế.
Xe được thử tải tĩnh ở mức 125% tải trọng định mức bằng cách nâng tải lên độ cao quy chuẩn và giữ trong 10–15 phút để kiểm tra độ ổn định, rò rỉ thủy lực và biến dạng khung càng.
Sau đó tiến hành thử tải động ở 110% SWL bằng các thao tác nâng – hạ, tiến – lùi, đánh lái, nghiêng càng và phanh gấp để đánh giá phản ứng cơ cấu và hiệu quả phanh. Xe đạt yêu cầu khi không lật, không rò rỉ dầu, không biến dạng kim loại và các thông số phanh nằm trong giới hạn cho phép theo TCVN 5179:1990.
Đây là bước quyết định kết quả đạt/không đạt, đặc biệt quan trọng với các dòng xe nâng điện và dầu tải nặng như Hangcha, Toyota.
5.5 Bước 5: Lập Biên Bản Và Cấp Giấy
Là bước hoàn tất quy trình kiểm định, nơi kiểm định viên tổng hợp toàn bộ kết quả từ các bước trước và đưa ra kết luận đạt hay không đạt theo QTKĐ 17:2016/BLĐTBXH.
Các thông số đo được từ thử tải tĩnh – động, tình trạng kỹ thuật và khiếm khuyết sẽ được ghi rõ trong biên bản chuẩn theo Thông tư 54/2016, có đầy đủ chữ ký xác nhận. Sau đó, tem kiểm định chống giả được dán lên vị trí dễ quan sát trên xe, kèm Giấy chứng nhận kiểm định có hiệu lực 1–2 năm nếu xe đạt yêu cầu.
Trường hợp không đạt, biên bản sẽ nêu rõ lỗi và yêu cầu khắc phục trước khi kiểm định lại. Đây là bằng chứng pháp lý bắt buộc để xe nâng điện hoặc diesel (như Hangcha, Toyota) được phép vận hành an toàn trong doanh nghiệp.
6. Quy định về người được chỉ định công việc kiểm định kỹ thuật an toàn xe nâng hàng
Người được chỉ định thực hiện kiểm định kỹ thuật an toàn xe nâng phải đáp ứng đúng yêu cầu tại QTKĐ 17:2016/BLĐTBXH và thuộc tổ chức kiểm định được cấp phép theo Nghị định 44/2016 và Thông tư 54/2016.
Kiểm định viên cần có trình độ đại học chuyên ngành cơ khí hoặc cơ điện tử, kèm chứng chỉ hành nghề kiểm định an toàn lao động còn hiệu lực 5 năm. Bên cạnh đó, tối thiểu 3 năm kinh nghiệm thực tế về thiết bị nâng hạ cũng là điều kiện bắt buộc.
Trong quá trình làm việc, kiểm định viên phải đảm bảo tính độc lập, khách quan, thực hiện đầy đủ quy trình kiểm định, ghi chép và ký xác nhận biên bản, đồng thời tuân thủ an toàn khi thử tải.
7. Một số đơn vị kiểm định xe nâng uy tín hiện nay
Hiện nay, các đơn vị kiểm định xe nâng uy tín đều được Bộ LĐTBXH cấp phép và có nhiều năm kinh nghiệm, trong đó nổi bật có Vinacontrol CE, Tập đoàn Vinacontrol, GEE Việt Nam, Vinesh Việt Nam cùng các trung tâm kiểm định kỹ thuật an toàn khu vực.
Những tổ chức này sở hữu đội ngũ kiểm định viên chuyên nghiệp, quy trình chuẩn hóa và mạng lưới rộng khắp. Vinacontrol CE và Vinesh đặc biệt được đánh giá cao nhờ dịch vụ đa lĩnh vực từ kiểm định đến chứng nhận và đào tạo.
Bên cạnh đó, Quatest 3 và các trung tâm kiểm định nhà nước cũng là lựa chọn đáng tin cậy cho doanh nghiệp. Khi chọn đơn vị, doanh nghiệp nên ưu tiên tổ chức có giấy phép Bộ LĐTBXH, kinh nghiệm thực tế và phạm vi dịch vụ đầy đủ để đảm bảo kiểm định xe nâng nhanh chóng, chính xác và đúng quy định.
8. Một số lưu ý khi kiểm định xe nâng
Khi kiểm định xe nâng, doanh nghiệp cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, lựa chọn đúng đơn vị được cấp phép và đảm bảo điều kiện thử tải an toàn để tránh bị từ chối kiểm định, bị phạt hoặc gặp rủi ro trong quá trình vận hành.
Hồ sơ phải có lý lịch thiết bị, giấy kiểm định cũ và nhật ký bảo dưỡng, vì thiếu bất kỳ mục nào cũng có thể khiến buổi kiểm định bị hủy. Quá trình kiểm định phải diễn ra trên mặt phẳng cứng, thoáng, đúng tải thử 125% và 110% SWL, đồng thời trang bị bảo hộ đầy đủ cho người tham gia.
Doanh nghiệp nên ưu tiên các đơn vị uy tín như Vinacontrol CE hoặc Vinesh để đảm bảo tính pháp lý. Sau khi kiểm định, cần dán tem đúng vị trí, xử lý lỗi nếu không đạt và lưu biên bản tối thiểu 5 năm.
Thực hiện đúng thời hạn—lần đầu trước vận hành, định kỳ 1–2 năm hoặc sau sửa chữa lớn—sẽ giúp xe nâng điện/diesel (như Hangcha, Toyota) luôn đáp ứng QCVN 25:2015/BLĐTBXH và vận hành an toàn.
